Η συμμαχία της αντιπολίτευσης στην γειτονική χώρα, που κατάφερε τελικά να συγκροτήσει κοινό μέτωπο υπό τον πρόεδρο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, δηλώνει έτοιμη να προχωρήσει σε κομβικές αλλαγές.
Πολιτικό σύστημα
Επιστροφή σε κοινοβουλευτικό σύστημα με πρωθυπουργό να ηγείται της κυβέρνησης, έναντι του προεδρικού το οποίο εισήγαγε ο Ερντογάν μετά το δημοψήφισμα του 2017, με μεγαλύτερη θεσμική θωράκιση των εξουσιών και της ανεξαρτησίας τους. Το κοινοβούλιο θα είναι εκ νέου το αρμόδιο όργανο για την έγκριση ή διακοπή της συμμετοχής της χώρας σε διεθνείς συμφωνίες και θα έχει ευρύτερο ρόλο στην συγκρότηση του κρατικού προϋπολογισμού.
Ταυτόχρονα, θα προωθηθεί η αφαίρεση εξουσιών από τον πρόεδρο προκειμένου να επιστρέψει σε «αμερόληπτο» θεσμικό ρόλο χωρίς πολιτικές ευθύνες και να μην έχει δικαίωμα βέτο σε νόμους και διατάγματα. Η διάρκεια της θητείας του θα είναι επταετής και με μία μόνο θητεία θα ολοκληρώνει την δυνατότητά του να εμπλέκεται ενεργά στην πολιτική. Θα καταργηθούν επίσης συμβούλια και γραφεία της Προεδρίας προκειμένου η δημόσια διοίκηση να επιστρέψει πλήρως στους υπουργούς της κυβέρνησης και τον εκάστοτε εκλεγμένο πρωθυπουργό.
Οικονομία
Η ακρίβεια δηλώνεται ως ο μεγαλύτερος εχθρός που θα πρέπει να υπερνικήσει μια νέα κυβέρνηση. Η ενωμένη αντιπολίτευση δεσμεύτηκε να επαναφέρει τον επίσημο πληθωρισμό σε μονοψήφιο ποσοστό εντός δύο ετών (τώρα τρέχει με 55%). Ταυτόχρονα, να σταθεροποιήσει κατ’ ελάχιστον το εθνικό νόμισμα. Σημειώνεται ότι η τουρκική λίρα έχει χάσει σχεδόν 4/5 της αξίας της την τελευταία 5ετία. Σε επίπεδο νομισματικής πολιτικής, η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας θα ανακτήσει την ανεξαρτησία της από την κυβέρνηση και η νέα κυβέρνηση δεν θα παρεμβαίνει στον καθορισμό των επιτοκίων.
Οι τεράστιες δαπάνες της Προεδρίας επί Ερντογάν θα περιοριστούν γραμματικά, «κόβοντας» από αεροπλάνα και οχήματα μέχρι εκποιόντας ακίνητα. Θα επανεξεταστούν επίσης όλες οι αποφάσεις σύμπραξης Δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, το έργο του πυρηνικού εργοστασίου στο Ακούγιου, συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου κ.ά.
Εξωτερική πολιτική
Η αντιπολίτευση προβάλλει τον εαυτό της ως εξομαλυντή των εντάσεων στην διμερή και διεθνή διπλωματία, με το σύνθημα «Ειρήνη στο σπίτι, ειρήνη στον κόσμο» ως ακρογωνιαίο λίθο της εξωτερικής πολιτικής που θα ακολουθήσει. Επαναφέρει την προοπτική ένταξης στην ΕΕ ως βασικό στόχο, αλλά και την επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας για τους πρόσφυγες με την ΕΕ.
Σε επίπεδο αμυντικών εξοπλισμών, στέλνεται «μήνυμα» προς τις ΗΠΑ για επιστροφή στην «καλή συμπεριφορά» που θα επιτρέψει την επιστροφή στο πρόγραμμα των μαχητικών F-35. Αυτό πρακτικά σημαίνει εμμέσως απομάκρυνση από την αγορά οπλικών συστημάτων από τη Ρωσία. Με τη Μόσχα θα διατηρηθεί μία σχέση κατανόησης με ισορροπημένο, εποικοδομητικό διάλογο όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Δικαιοσύνη
Και τα έξι κόμματα της αντιπολίτευσης δεσμεύονται για την ανεξαρτησία των δικαστικών, προαναγγέλλοντας σύνδεση των προαγωγών στη Δικαιοσύνη με την συμμόρφωση με τις αποφάσεις τόσο του Συνταγματικού Δικαστηρίου όσο και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Μήνυμα για τέλος στις πρακτικές κράτησης κάθε αντιφρονούντα αποτελεί η δέσμευση ότι στο μέλλον η προφυλάκιση θα αποτελέσει την εξαίρεση και όχι τον κανόνα. Στο ίδιο πλαίσιο, θα θωρακιστεί η ελευθερία της έκφρασης και το δικαίωμα διεξαγωγής διαδηλώσεων.
Αξιοσημείωτη επίσης είναι η αναφορά στην υποχρέωση να πληρώνουν από την τσέπη τους τα πρόστιμα για παραβιάσεις δικαιωμάτων οι δικαστές και εισαγγελείς που τα προκαλούν.
Οι δικαστές και οι εισαγγελείς που προκαλούν παραβιάσεις δικαιωμάτων που οδηγούν την Τουρκία σε πρόστιμο στα δύο δικαστήρια θα υποχρεωθούν να πληρώσουν το πρόστιμο.
Συνολικά, προτείνεται ένα ευρύ πλέγμα μεταρρυθμίσεων στην Δικαιοσύνη, την δομή της, τις διαδικασίες στελέχωσης και προαγωγής κτλ.
Πηγή: Reuters
