Γράφει ο Σίμος Ανδρονίδης
Η διαδικτυακή έκδοση της εφημερίδας ‘Η Καθημερινή,’[1] αναδημοσιεύει ένα δημοσίευμα της εφημερίδας ‘The New York Times,’ σχετικά με την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης[2] να παραδοθούν μέσα σε ένα χρονικό διάστημα ενός έτους, 1 εκατομμύριο βλήματα,[3] προορισμένα να καλύψουν τις μεγάλες στρατιωτικές ανάγκες της Ουκρανίας εν καιρώ Ρωσικής στρατιωτικής εισβολής και εξέλιξης της.
Σε αυτό το πλαίσιο, δύναται να αναφέρουμε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες,[4] έχουν ήδη πετύχει να κατασκευάσουν και να παραδώσουν στην εμπόλεμη Ουκρανία[5] περίπου ένα εκατομμύριο βλήματα, με την κεντρική κυβέρνηση να αξιοποιεί εδώ την ομοσπονδιακή δομή της χώρας και το γεγονός πως είναι αυτή που αποφασίζει για την χάραξη πολιτικής πάνω σε μείζονα ζητήματα.
Για την Ευρωπαϊκή Ένωση καθίσταται περισσότερο περίπλοκη η επίτευξη ενός παρόμοιου, πολύ σημαντικού στόχου, καθότι η ίδια δεν έχει χαρακτηριστικά ‘αυτοτελούς κράτους’, αλλά, χαρακτηριστικά που προσιδιάζουν σε κρατικές λειτουργίες, στο εγκάρσιο σημείο όπου το πρώτο ζήτημα που εν προκειμένω αφορά την παραγωγή[6] και την παροχή βλημάτων στην Ουκρανία, σχετίζεται με τον χρόνο έναρξης της διαδικασίας.
Από την στιγμή όπου για να αυξηθούν οι πιθανότητες επίτευξης του στόχου[7] (ένα εκατομμύριο βλήματα σε ένα χρόνο), πρέπει η παραγωγή τους να ξεκινήσει πολύ άμεσα. Και τι σημαίνει κάτι τέτοιο;
Σημαίνει να ξεπεραστούν διάφοροι σκόπελοι, σχετικοί με την χώρα ή τις χώρες παραγωγής, με τις διαφορετικές προτεραιότητες των χωρών-μελών στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, με την κάλυψη του κόστους χρηματοδότησης του όλου εγχειρήματος.
Υπό αυτό το πρίσμα, η διαμόρφωση μίας «ευρωπαϊκής φιλοσοφίας των Διεθνών Σχέσεων»,[8] σύμφωνα με τους Hill & Wong, θα μπορούσε να συμβάλλει στην επίτευξη ενός τέτοιου στόχου, που είναι ζωτικής σημασίας για την άμυνα της Ουκρανίας και για την εξέλιξη της Ουκρανικής στρατιωτικής αντεπίθεσης.
Στρεφόμενοι στην αναλυτική της Παρασκευής-Ελευθερίας Φτακλάκη[9] περί εξευρωπαϊσμού της εξωτερικής πολιτικής, θα υπογραμμίσουμε πως η επιρροή που μπορεί να ασκήσει η Ευρωπαϊκή Ένωσης ως ‘θεσμός’ στις επιμέρους χώρες-μέλη δύναται να αποδειχθεί καθοριστικής σημασίας και για την άμεση εκκίνηση της παραγωγικής διαδικασίας, όσο και για την εντός χρονοδιαγράμματος ολοκλήρωση της. Και τι εννοούμε λέγοντας κάτι τέτοιο;
Εννοούμε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι αρμόδιες υπηρεσίες αφενός μεν μπορούν να αξιοποιήσουν την ήδη επιτευχθείσα πρόοδο στο πεδίο της εναρμόνισης των εξωτερικών πολιτικών των χωρών-μελών, που πλέον αντιμετωπίζεται ως ‘κεκτημένο,’ και, αφετέρου δε, να προκαλέσει εκείνον τον «μετασχηματισμό στις ταυτότητες και στα ενδιαφέροντα»[10] των χωρών-μελών, ο οποίος καθίσταται κάτι παραπάνω από απαραίτητος για την επίτευξη του στόχου.[11]
Στόχος που συν τοις άλλοις, μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο και στην εμβάθυνση της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ενοποίησης στα πεδία της εξωτερικής και της αμυντικής πολιτικής, ή αλλιώς, της πολιτικής ασφάλειας, με στόχο να ανταποκριθεί πληρέστερα στις προκλήσεις ασφαλείας που θέτουν τρίτες χώρες όπως η Πουτινική Ρωσία.
Δεν επρόκειτο περί ενός ‘μαραθωνίου’ με συγκεκριμένες στάσεις’ αλλά, αντιθέτως, για μία ‘κούρσα ταχύτητας’, στην οποία εμπλέκεται και το Πουτινικό καθεστώς, το οποίο γνωρίζει τις ανάγκες των Ρωσικών στρατιωτικών μονάδων που εμπλέκονται σε μάχες στην Ουκρανία σε πυρομαχικά.
Και μία τέτοια ‘κούρσα ταχύτητας’ μπορεί να αποτελέσει παράγοντα που θα καθορίσει την τελική έκβαση της Ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης. Ας σκεφτούμε τον ισχυρό θετικό αντίκτυπο που μπορεί να έχει στις Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις παράδοση ευρωπαϊκών βλημάτων στον προβλεπόμενο από την σύμβαση χρόνο, εκεί όπου τα βλήματα αυτά θα προστεθούν αθροιστικά στα βλήματα που ήδη παρέχουν διαρκώς στις Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο ‘μετασχηματισμός στις ταυτότητες’ (η Ουκρανία χρειάζεται διαρκώς την ευρωπαϊκή στήριξη και αλληλεγγύη) για τον οποίο και έγινε λόγος λίγο πιο πάνω, μπορεί να προκύψει εάν ενισχυθεί ποικιλοτρόπως το εργοστάσιο παραγωγής βλημάτων ‘Nammo’ στην Νορβηγία (εξουσιοδότηση παραγωγής, υπογραφή σύμβασης, άρση γραφειοκρατικών διαδικασιών και διαφόρων κανόνων,[12] πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού με ευρωπαϊκά κονδύλια), ώστε να αποτελέσει συμβολικά, τον ‘χώρο’ όπου συμπλέκονται οι ευρωπαϊκές αρχές και αξίες με την ευρωπαϊκή γεω-πολιτική.
Βραχυπρόθεσμα, το σχέδιο θα μπορούσε να τροποποιηθεί κατάλληλα, ώστε να προσαρμοστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις Ουκρανικές στρατιωτικές ανάγκες. Κάτι που σημαίνει πως πρωτεύον στόχος θα μπορούσε να καταστεί η παραγωγή και παράδοση, εντός 3-4 μηνών, 200.000 βλημάτων στις Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Σταχυολογούμε ενδεικτικά από το δημοσίευμα των ‘New York Times’ που αναδημοσιεύσει η διαδικτυακή έκδοση της εφημερίδας ‘Η Καθημερινή’: «Τον περασμένο μήνα, η Ευρωπαϊκή Ενωση συμφώνησε να δαπανήσει έως και 2,14 δισεκατομμύρια δολάρια για να βοηθήσει στην παράδοση 1 εκατομμυρίου βλημάτων των 155 χιλιοστών στην Ουκρανία εντός 12 μηνών – ένα σημείο αναφοράς που οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ήδη επιτύχει, αλλά η Ευρώπη θα πρέπει να καταβάλει τεράστιες προσπάθειες.
«Είναι πιθανό να μην μπορέσουμε να το πετύχουμε», δήλωσε ο Γκαμπριέλιους Λάντσμπεργκις, υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας, ένας από τους πιο σθεναρούς υποστηρικτές της βοήθειας προς την Ουκρανία. To εγχείρημα θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη Nammo, έναν από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές των βλημάτων στην ήπειρο.
Με έδρα περίπου μία ώρα βόρεια του Όσλο, η Nammo, η οποία ανήκει από κοινού στη νορβηγική κυβέρνηση και σε μια αμυντική εταιρεία που ανήκει κατά πλειοψηφία στη Φινλανδία, παράγει και αποθηκεύει πυρομαχικά σε εννέα ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ».[13]
[1] Βλέπε σχετικά, ‘H Ευρώπη υποσχέθηκε στην Ουκρανία 1 εκατ. βλήματα – Θα τα καταφέρει;,’ Διαδικτυακή έκδοση εφημερίδας ‘Η Καθημερινή,’ 10/04/2023, H Ευρώπη υποσχέθηκε στην Ουκρανία 1 εκατ. βλήματα – Θα τα καταφέρει; | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (kathimerini.gr) Από την στιγμή όπου μιλάμε για αναδημοσίευση και όχι για δημοσίευση, δεν χρειάζεται οι δημοσιογράφοι που καταπιάστηκαν με την προετοιμασία του, να στραφούν σε άλλες πηγές ενημέρωσης. Αρκούσε και αρκεί μόνο η αναφορά της κύριας ή αλλιώς, της μοναδικής δημοσιογραφικής ‘πηγής’ που είναι η έγκριτη Αμερικανική εφημερίδα ‘The New York Times’ (τα βλήματα που κατασκευάζονται τώρα, προορίζονται για το Ουκρανικό πυροβολικό που έχει αυξημένο φόρτο εργασίας στην Ανατολική Ουκρανία και στις μάχες γύρω και μέσα στο Μπαχμούτ/Σε αυτό το σημείο, θα διατυπώσουμε θεωρητικά-επιστημολογικά, την ακόλουθη υπόθεση εργασίας: Όλο και περισσότερο το τελευταίο χρονικό διάστημα, η Ρωσο-ουκρανική ένοπλη σύρραξη παραπέμπει στη σύγκρουση μεταξύ Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων και φιλο-ρώσων αυτονομιστών, σύγκρουση που διήρκεσε αρκετά χρόνια/Πλέον, οι συγκρούσεις γεωγραφικά-χωρικά έχουν αρκούντως οριοθετηθεί, εκεί όπου όπως και το 2014, εμπλέκονται οι επίλεκτες δυνάμεις των δύο στρατών, πράγμα ευδιάκριτο ιδίως στην Ουκρανική πλευρά/Και τι σημαίνει μία τέτοια εξέλιξη; Σημαίνει πως, πρώτον, έχει μειωθεί η συγκρουσιακή δυναμική που παράγεται στα άλλα πολεμικά μέτωπα της Ουκρανίας, εκεί όπου, σε κάποια εξ αυτών, όπως στη Χερσώνα και στη Ζαπορίζια, πρακτικά δεν διεξάγονται ανοιχτές συγκρούσεις μεταξύ Ουκρανών και Ρώσων στρατιωτών, αλλά σποραδικά επεισόδια που περιλαμβάνουν ανταλλαγή πυροβολισμών∙ Δεύτερον, ως αποτέλεσμα της σαφούς γεωγραφικής-χωρικής οριοθέτησης των συγκρούσεων στην Ανατολική Ουκρανία, έχουν αυξηθεί και η ένταση και η διάρκεια των μαχών, και οι ανάγκες των εμπόλεμων σε πολεμικό υλικό∙ Τρίτον, παρατηρείται η ύπαρξη μίας στασιμότητας, ευδιάκριτης στο γεγονός πως οι δύο εμπόλεμες πλευρές, δεν έχουν κατορθώσει εδώ και αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα και σίγουρα μετά από τα Χριστούγεννα του 2022, να πετύχουν σημαντικά εδαφικά κέρδη∙ Τέταρτον, διαφαίνεται η αδυναμία της Ρωσίας και των Ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων να εμπλακούν επί ίσοις όροις σε μία σύγκρουση που επιτελείται ακριβώς δίπλα στα Ρωσικά σύνορα: Όπως και το 2014 έτσι και σήμερα, τον πρωταγωνιστικό ρόλο τον έχουν υποστηρικτές στρατιωτικές δομές και όχι αυτός καθαυτός ο Ρωσικός στρατός, με την μισθοφορική οργάνωση ‘Wagner’ να αποτελείται ως επί το πλείστον από Ρωσόφωνους μαχητές, ενώ αντίθετα, οι δυνάμεις των φιλο-ρώσων αυτονομιστών διέθεταν στις τάξεις τους και δίγλωσσούς μαχητές, που μιλούσαν Ρωσικά ως μητρική γλώσσα και Ουκρανικά ως υποστηρικτική δεύτερη γλώσσα∙ ‘Θεωρητικοποιώντας την ανάλυση μας και στρεφόμενοι στην γλωσσική ή στην κοινωνιο-γλωσσική προσέγγιση του Fishman, θα υποστηρίξουμε θεωρητικά-επιστημολογικά πως εν αντιθέσει με ό,τι υποστήριζαν και υποστηρίζουν αξιωματούχοι του αυταρχικού, Πουτινικού καθεστώτος και των φιλο-ρωσικών αυτονομιστικών δυνάμεων, αρκετές εκ των «γλωσσικών κοινοτήτων» της Ανατολικής Ουκρανίας ήσαν «ασταθείς και σε μεταβατική φάση», καθότι, η συνύπαρξη της Ρωσικής με μία γλώσσα όπως η Ουκρανική που έφερε και φέρει επίσημο status, η σταθερότητα του ανεξάρτητου μετα-Σοβιετικού Ουκρανικού κράτους, η συγκρότηση «γλωσσικών κοινοτήτων» όπου πρώτη και μοναδική γλώσσα ήσαν η Ουκρανική, η συστηματική χρήση της Ουκρανικής και η σταδιακή διάδοση της προς την Ρωσόφωνη κατά βάση Ανατολική Ουκρανία, αποτέλεσαν παράγοντες που διαμόρφωναν σταδιακά τις προϋποθέσεις ώστε η Ουκρανική γλώσσα «να αποκτήσει στο μέλλον μεγαλύτερη ισχύ και να χρησιμοποιείται για περισσότερους σκοπούς», κατά τους Fishman & Σελλά-Μαζή/Όμως, οφείλουμε να είμαστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί θεωρητικώ τω τρόπω, λέγοντας πως η Ουκρανική γλώσσα κινούνταν ήδη σε τροχιά απόκτησης «μεγαλύτερης ισχύος» στα Ανατολικά της χώρας και όχι σε άλλες περιοχές, στις οποίες ομιλούνταν ήδη, διαθέτοντας πλέον ένα ευδιάκριτο σημείο αναφοράς: Το ιστορικό Κίεβο ως μείζον κέντρο της Ουκρανοφωνίας στην Ευρώπη/Εμβαθύνοντας περαιτέρω, θα πούμε, εν είδει υποθέσεως εργασίας, πως ένας εκ των βασικών λόγων για τους οποίους το 2014 συγκροτήθηκαν ένοπλες ομάδες φιλο-ρώσων αυτονομιστών που ξεκίνησαν αποσχιστικές δράσεις εναντίον του Ουκρανικού κράτους, ήσαν και η κοινωνιο-γλωσσική πίεση που υφίσταντο και ο μείζον φόβος πως η Ρωσική γλώσσα θα ‘παρασυρθεί’ από την μεγάλη δυναμική που έχει αναπτύξει η Ουκρανική γλώσσα ως κυρίαρχη γλώσσα, ως γλώσσα λογοτεχνική που χρησιμοποιούνταν στη δημόσια σφαίρα, χάνοντας ομιλητές, κοινωνικό-συμβολικό κύρος και γλωσσική ισχύ, περιοριζόμενη σε χρήση πέραν των Ουκρανικών συνόρων και επίσης, στην Κριμαία/Πέμπτον, προκύπτει ο επιπλέον περιορισμός των συγκρούσεων στην περιφέρεια του Ντονέτσκ και όχι στο γειτονικό Λουγκάνσκ). Μάλιστα, η εφημερίδα ‘Η Καθημερινή’ ιστορικά, δημοσιεύει ή ορθότερα, αναδημοσιεύει περισσότερα δημοσιεύματα και άρθρα από την εφημερίδα ‘The New York Times’ (ποιος αναγνώστης μπορεί να θυμηθεί ένα αναδημοσιευθέν άρθρο στην ‘Καθημερινή’, από τα πρώτα που κυκλοφόρησαν στον εν Ελλάδι έντυπο τύπο και ενημέρωνε για τις διαμεσολαβητικές προσπάθειες που έχουν αναλάβει οι Ηνωμένες Πολιτείες ως προς την υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου/Εμείς πάντως, δεν το ξεχνάμε, γιατί κάτι τέτοιο θα ήσαν λάθος, ιδίως από την στιγμή όπου δεν σταματάμε να αναζητούμε θετικά πρότυπα ή παραδείγματα διευθετήσεων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και στο πεδίο των ελληνο-τουρκικών σχέσεων και διαφορών/Κάτι τέτοιο θα ήσαν λάθος, σαν το λάθος που διέπραξε ο ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού Σωκράτης Παπασταθόπουλος στην αναμέτρηση εναντίον του Παναθηναϊκού στο γήπεδο της ‘Λεωφόρου’/Από το δικό του λάθος, προέκυψε το 1-0 υπέρ των γηπεδούχων, με γκολ του Σλοβένου επιθετικού Άντραζ Σπόραρ/Και όμως, θεωρούμε το ίδιο εσφαλμένη την άποψη του αθλητικογράφου Νίκου Αθανασίου, όπως τη διατύπωσε στην αθλητική ιστοσελίδα ‘Gazzetta.gr,’ περί πίεσης και δη σωστής πίεσης του Σπόραρ που οδήγησε τον Παπασταθόπουλο σε ένα ‘εύκολο’ λάθος, και αυτό διότι, πρώτον, ο αμυντικός του Ολυμπιακού είχε φτάσει εμφανώς πρώτος στην μπάλα επιταχύνοντας πολύ καλά και αφήνοντας αρκετά πίσω του τον Σλοβένο επιθετικό, εξέλιξη που του προσέδωσε μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων και όλο τον απαραίτητο χρόνο ώστε να γυρίσει την μπάλα με ασφάλεια στον τερματοφύλακα της ομάδας του, Αλέξανδρο Πασχαλάκη/Δεύτερον, συνειδητοποιώντας ο Σπόραρ πως δεν μπορεί να τον φτάσει, μετέβαλλε εκείνη την στιγμή την στρατηγική του, αποφεύγοντας να ασκήσει πίεση και περιοριζόμενος να παρακολουθεί τις κινήσεις του Παπασταθόπουλου και την πορεία της μπάλας, προκειμένου να εκμεταλλευθεί το οποιοδήποτε λάθος, όπως και τελικά έγινε/Τρίτον, το λάθος δεν οφείλεται στην άσκηση έντονης πίεσης προς τον Σωκράτη Παπασταθόπουλο, όσο στην υπερβολική αυτοπεποίθηση, στο αίσθημα ‘υπεροχής’ που απέκτησε εκείνη την στιγμή, ασυνείδητα, ο Σωκράτης Παπασταθόπουλος, αίσθημα που τον οδήγησε να σκεφθεί πως ‘αφού τον πέρασε εύκολα, το ίδιο εύκολα μπορεί να πασάρει και στον τερματοφύλακα της ομάδας του’, ‘διαγράφοντας’ τον, εσφαλμένα, από το προσκήνιο/Ο Σωκράτης Παπασταθόπουλος, θεώρησε πως η άτυπη επικράτηση του στο σπριντ θα απογοήτευε ψυχο-συναισθηματικά τον Άντραζ Σπόραρ, ωθώντας τον να εγκαταλείψει την φάση/Κάτι που δεν συνέβη όμως, με τα γνωστά αποτελέσματα), συγκριτικά με την εφημερίδα ‘Τα Νέα,’ η οποία όμως έχει και η ίδια αρκούντως διεθνοποιηθεί και δικτυωθεί, στρεφόμενη πλέον και προς το πεδίο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όχι απλά για να αναδημοσιεύσει Ινσταγκραμικές ιστορίες. Αλλά, για να προσφέρει στον αναγνώστη μία ‘γεύση’ του πως σκέφτονται και πως δρουν οι διάφοροι Instagrammers (η Νεφέλη Μεγκ που πραγματοποίησε την συνέντευξη με τον πρωθυπουργό και πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκο Μητσοτάκη, συνιστά ένα ιδιαίτερο ‘προϊόν’ της νέας διαδικτυακής-ψηφιακής δημοσιογραφίας που αναπτύσσεται διαρκώς και στην Ελλάδα που δεν αποτελεί κάποια ‘εξαίρεση’/Ο Taylor, αναφερόμενους στους σύγχρονους «χακτιβιστές», γράφει πως οι «χακτιβιστές καταφέρνουν να συνδεθούν άμεσα με τα υποσύνολα της κοινωνίας, αναπτύσσοντας στενούς δεσμούς με τους πολίτες»/Δεν μπορούμε να ισχυρισθούμε το ίδιο για την Νεφέλη Μεγκ, η οποία, τουλάχιστον προς ώρας, δεν έχει αναπτύξει «στενούς δεσμούς με τους πολίτες» ή με συγκεκριμένη κατηγορία πολιτών, όπως μπορεί να το έχει πράξει ο Πάσχος Μανδραβέλης της ‘Καθημερινής’/Παρ’ όλα αυτά, το γεγονός πως ο πρωθυπουργός έσπευσε να ανταποκριθεί θετικά στο αίτημα της, αποτελεί ισχυρό δείγμα αναγνώρισης του δημοσιογραφικού ρόλου και της διαδικτυακής της παρουσίας, ένδειξη επίγνωσης του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσουν στην προεκλογική επικοινωνία και στην κοινοποίηση των θέσεων των κομμάτων τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι πλατφόρμες τύπου ‘You Tube’/Παράλληλα, πέραν αυτών των δύο σημαντικών παραμέτρων, ο πρωθυπουργός επένδυσε συμβολικούς, δημοσιογραφικούς και πολιτικούς πόρους στη συγκεκριμένη συνέντευξη, προκειμένου να καταφέρει να πείσει περισσότερα άτομα νεαρής ηλικίας, όχι να προσέλθουν στις κάλπες και να ψηφίσουν απαραίτητα το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, αλλά, απλά να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα/Άρα, με αυτόν τον τρόπο, η συνέντευξη ήσαν εν τοις πράγμασι ενταγμένη στην προεκλογική στρατηγική και στις προεκλογικής αφηγήσεις του κυβερνώντος κόμματος, το οποίο δεν ξεφεύγει από την Μεταπολιτευτική πεπατημένη, σύμφωνα με την οποία, τουλάχιστον για τα κοινοβουλευτικά κόμματα, η αποχή από τις βουλευτικές εκλογές, ούτε ‘ήσαν ποτέ’ και ‘ούτε είναι λύση’/Βέβαια, η Νεφέλη Μεγκ, εκτιμούμε πως ενστερνίζεται ή οικειοποιείται μία βασική αρχή του «χακτιβισμού», που κατά τον Stephen Levy είναι το ότι «όλες οι πληροφορίες πρέπει να παρέχονται στους πολίτες δωρεάν»/Δίπλα στο αταίριαστο δημοσιογραφικά δίδυμο των Σταύρου Θεοδωράκη και Γιώργου Αυτιά στους οποίους μίλησε ήδη ο πρωθυπουργός, προστίθεται και ένα ‘ψηφιακό’ πρόσωπο που έχει την αποφασιστικότητα του δημοσιογράφου μεγάλης Αμερικανικής εφημερίδας: ‘Δεν αποχωρώ από εδώ εάν δεν λάβω ικανοποιητικές απαντήσεις’), επί διαφόρων θεμάτων. Είναι ο πρωθυπουργός ένας σύγχρονος Instagrammer; Όχι, είναι η απάντηση μας. Βλέπε σχετικά, Levy, Stephen., ‘Hackers: Heroes of the Computer Revolution,’ New York, Bantam Doubleday Dell, 1984. Taylor, P., ‘From hackers to hacktivists: Speed bumps on the global superhighway?,’ London, Thousand Oaks, CA and New Delhi, Volume 17, 5, Sage Publications, 2005, σελ. 625-646. Βλέπε και, Σελλά-Μαζή, Ε., ‘Η διγλωσσία στην Ελλάδα,’ ‘Διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας,’ Ηλεκτρονικό Βιβλίο Κάλλιπος, 2015. Fishman, J., ‘The Sociology of Language,’ στο: Fishman, J.A., (επιμ.), ‘Advances in the Sociology of Language,’ Volume 1, The Hague, Mouton, 1971. Βλέπε και, Αθανασίου, Νίκος., ‘Παναθηναϊκός: Το βράδυ που ο στρατηγός Ιβάν έραψε ακόμη ένα ποδοσφαιρικό παράσημο!,’ Ιστοσελίδα Αθλητικού Περιεχομένου ‘Gazzetta.gr,’ 10/04/2023, Παναθηναϊκός: Το βράδυ που ο στρατηγός Ιβάν έραψε ακόμη ένα ποδοσφαιρικό παράσημο! | Gazzetta To επικολυρικό ύφος του άρθρου δεν αφήνει αμφιβολίες, ακόμη και σε έναν μη αναγνώστη του ‘Gazzetta.gr,’ για τις οπαδικές προτιμήσεις του δημοσιογράφου.
[2] Συνεχίζοντας την θεωρητική-επιστημολογική μας περιδιάβαση στο χώρο των εφημερίδων, δύναται να σταθούμε στο πρώτο εκλογικό ‘αφιέρωμα’ της εφημερίδας ‘Τα Νέα Σαββατοκύριακο’ στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαϊου. Η διεύθυνση της εφημερίδας (προφανώς, είναι η διεύθυνση της εφημερίδας αυτή που αναλαμβάνει το έργο της ενημέρωσης συγκεκριμένων προσώπων της δημόσιας ζωής, σχετικά με το αν θέλουν ή μη να συμμετάσχουν σε ένα τέτοιο αφιέρωμα με αρθρογραφία τους), ζήτησε και έλαβε την γνώμη παραγόντων του δημόσιου βίου ως προς το ποια μπορεί να είναι τα διακυβεύματα αυτής της εκλογικής αναμέτρησης, εν όψει της οποίας, ήδη αρκετοί πολίτες την προσλαμβάνουν επενδύοντας στο τι ‘δεν πρόκειται να ψηφίσω’ δίχως να τεκμηριώνουν απόλυτα αυτή την στάση. Όμως, με αυτόν τον τρόπο, θεωρούμε πως ελλοχεύει ο κίνδυνος μετατροπής μίας «κρίσιμης» εκλογικής αναμέτρησης, σύμφωνα με τη διατύπωση του Γεράσιμου Μοσχονά, σε εκλογική αναμέτρηση βραχυπρόθεσμου ορίζοντα, σε ένα λεπτό σημείο όπου τα όποια διακυβεύματα της θα ‘σβήσουν’ με το κλείσιμο της κάλπης και τις πρώτες επαφές για τον σχηματισμό κάποιας κυβέρνησης συνεργασίας (ένθερμοι υποστηρικτές του μοντέλου των μονοκομματικών κυβερνήσεων ήσαν οι Κωνσταντίνος Καραμανλής και Ανδρέας Παπανδρέου, και με γνώμονα την επίτευξη της κοινωνικοπολιτικής σταθερότητας που επιτυγχάνεται με την εξάντληση του εκλογικού κύκλου, όπως επίσης και με γνώμονα την απρόσκοπτη διαχείριση της κυβερνητικής εξουσίας/Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εγγράφεται απευθείας σε αυτή την Μεταπολιτευτική πολιτική παράδοση και κουλτούρα, εμπλουτίζοντας την περαιτέρω, εστιάζοντας στην κάτωθι αρχή: ‘Μόνο μία σταθερή, μονοκομματική κυβέρνηση μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις προκλήσεις που μπορεί να θέσουν στο προσκήνιο τα διάφορα άκρα’). Δεν έχουμε εδώ κατά νου την λεγόμενη αρνητική ψήφο και τις προεκτάσεις της, όσο την προκληθείσα αναντιστοιχία μεταξύ προσδοκιών του πολίτη και διαμορφωθείσας πραγματικότητας: ‘Δεν ψηφίζω το κυβερνητικό κόμμα διότι θεωρώ πως δεν ανταποκρίθηκε στις υψηλές προσδοκίες που είχα’. ‘Δεν ψηφίζω το κυβερνητικό κόμμα διότι δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες που είχα για ορθή διαχείριση των προβλημάτων που υπάρχουν στο χώρο της υγείας’ (εδώ πάμε σε λογικές ‘θεματικής ψήφου’). ‘Δεν ψηφίζω το συγκεκριμένο κόμμα της αντιπολίτευσης γιατί αντιπολιτεύθηκε πολύ ‘χλιαρά’ και πολύ αργά, πράττοντας πολύ λίγα.’ Ένα τέτοιο πολιτικό σκεπτικό, επηρεάζει και το επικοινωνιακό επιτελείο των πολιτικών κομμάτων, την διαμόρφωση των προεκλογικών αφηγημάτων (ο αρχηγός της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος, ομνύει στο μοντέλο του «τηλε-λαϊκισμού», όπως το ονομάζει ο Γάλλος φιλόσοφος των ιδεών Pierre-Andre Taguieff, ‘καταγγέλλοντας’ και επιπλέον, ‘κατακεραυνώνοντας’ το ‘σύστημα’ από τηλεοράσεως, προκειμένου να υποκαταστήσει τόσο τα δικά του επικοινωνιακά ελλείμματα, που τον φέρουν αρκετά πίσω από πολιτικούς όπως οι Δημήτρης Κουτσούμπας και Γιάνης Βαρουφάκης, όσο και την αδυναμία ή αλλιώς, την μη πρόθεση του κόμματος του να επιχειρήσει να αλληλεπιδράσει με διάφορες συλλογικές-κινηματικές δράσεις, τη εξαιρέσει αυτών που μπορεί να έχουν εθνικο-πατριωτικό περιεχόμενο, όπως συνέβη την περίοδο συνομολόγησης της ‘Συμφωνίας των Πρεσπών/Κατ’ αυτόν τον τρόπο, διεκδικεί, ενώπιον των τηλεθεατών που για τον ίδιο, δεν πρέπει να αντικρίζουν το άτομο που ‘πουλά επιστολές του Ιησού’ και ‘κηραλοιφές,’ αλλά τον ‘υπεύθυνο’ και στιβαρό πολιτικό ηγέτη που αντιπολιτεύθηκε κάθε ημέρα την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, να εμβαπτισθεί στα νάματα του «τηλε-πολιτιστικού ήρωα», κατά τον Μαρκ Ωζέ: ‘Γιατί, οι Κουτσούμπας, Βαρουφάκης, Ανδρουλάκης και Τσίπρας, είναι καλύτεροι μου; Και σε τι;’ με εκείνη την γλωσσική προφορά που αφαιρεί τον παχύ επιτονισμό του ‘λ’ ώστε να μην φανερώσει την Βορειοελλαδίτικη καταγωγή του/Στον Βελοπουλικό «τηλε-λαϊκισμό», εμπεριέχονται ισχυρές δόσεις τακτικισμού, που έχουν σχέση με την προϊούσα καταγγελία των ‘συστημικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης’/Σε αυτή την περίπτωση, και ‘επιμένει να καταγγέλλει’ ως ‘δεύτερος Τσίπρας,’ και να εμφανίζεται όμως όποτε καλείται σε τηλεοπτικές εκπομπές, ιδίως σε πρωινές, ενημερωτικές τηλεοπτικές εκπομπές, έμπλεος χαράς που ‘επιτέλους, τον παίζουν και αυτόν,’ ενδυόμενος τον μανδύα όχι του «τηλε-πολιτιστικού ήρωα» αλλά του ‘πολιτικού ήρωα’: ‘Είδατε κυρίες και κύριοι, Έλληνες και Ελληνίδες, συνέλληνες και συναγωνιστές, πάω παρά το ό,τι τους καταγγέλλω για να το πω κατά πρόσωπο’/Οι εθνικο-λαϊκιστικοί τακτικισμοί του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς και της Ελληνικής Λύσης συγκλίνουν αρκετά, ειδικά στο σκέλος της ‘καταγγελίας των συστημικών Μέσων και των δημοσιογράφων τους’, που ‘παίζουν όπως θέλουν τον λαό’/Ο Βελόπουλος δεν έρχεται να ‘αφυπνίσει’ τον ‘λαό’ όπως ο Αλέξης Τσίπρας, όσο να τοποθετηθεί ή αλλιώς, να μιλήσει ενώπιον του μέσα από την ‘έδρα του εχθρού’ ‘αισθανόμενος ελεύθερος πολιορκημένος στην τοποθεσία Ελληνική Ραδιοφωνία και Τηλεόραση’: ‘Λαέ μου, με ακούς και με βλέπεις; Εγώ είμαι και σου μιλώ ως ‘ήρωας’ μέσα από ένα ‘αφιλόξενο περιβάλλον’), και διακυβευμάτων, καλλιεργώντας το έδαφος για την ανάπτυξη ενός προεκλογικού τύπου λαϊκισμού προσανατολισμένου όχι στη διαρκή επίκληση του ‘λαού’, αλλά, στο απλό και παράλληλα κατευναστικό ‘Σε ακούω. Ό,τι και να πεις, έτσι είναι. Έχεις δίκιο για πολλά, ου μην για όλα. Και για αυτό, δεν τολμώ να σε κοιτάξω στα μάτια. Να σου σφίξω το χέρι. Να σου μιλήσω για το πρόγραμμα του κόμματος μου.’ Την στιγμή όπου έπρεπε ήδη να διεξάγεται μία συζήτηση μεταξύ των εκπροσώπων των κομμάτων και των υποψηφίων βουλευτών, σχετικά με τις προοπτικές της χώρας εν όψει της τρέχουσας και της επόμενης δεκαετίας, με την αντιμετώπιση χρονιζουσών προβλημάτων και παθογενειών. Ας δούμε τι γράφει σχετικά ο Μάνος Ματσαγγάνης: «Έχουμε αναρωτηθεί γιατί είμαστε πρωταθλητές Ευρώπης στο ποσοστό αποφοίτων ΑΕΙ ηλικίας 25-34 ετών που είναι λειτουργικά αναλφάβητοι (στοιχεία έρευνας PIAAC); Ή στο ποσοστό επιχειρηματιών/μάνατζερ με ανεπαρκείς διαχειριστικές ικανότητες (στοιχεία World Management Survey); Ενώ εμείς ακόμη συζητάμε για το εάν είναι καλό ή κακό να αξιολογούνται οι εκπαιδευτικοί;» Προτείνουμε, σε αυτό το πλαίσιο (στοχεύουμε στο άνοιγμα μίας τέτοιας σχετικής συζήτησης), την πραγματοποίηση αυστηρού διαγωνισμού για την επιλογή των πλέον κατάλληλων ατόμων για την θέση των επικεφαλής των δημόσιων οργανισμών της χώρας. Και στο τέλος, να επιλέγεται εκείνος/η που έχει αποδεδειγμένα πείσει πως το μοντέλο ηγεσίας στο οποίο ομνύει είναι και το πλέον κατάλληλο και αποτελεσματικό για έναν συγκεκριμένο οργανισμό. Κάτι τέτοιο βέβαια (το θεωρητικό-επιστημολογικό ενδιαφέρον έγκειται στο ό,τι η Νέα Δημοκρατία δεν κατέρχεται σε αυτές τις εκλογές, επενδύοντας στη χρήση τυο συνθήματος ‘αξιολόγηση παντού’), προϋποθέτει την εγκατάλειψη του μοντέλου επιλογής ατόμων που ανήκουν στο κυβερνών κόμμα για την επάνδρωση τέτοιων πολύ σημαντικών θέσεων. Και ουσιαστικά, την αντιμετώπιση του φαινομένου των πελατειακών σχέσεων που ανθούν στα υψηλά κλιμάκια της δημόσιας διοίκησης. Επίσης, χρειαζόμαστε την επένδυση στη χρήση των «διαθέσιμων καταστασιακών δυνατοτήτων» (situational facilities), όπως τις αποκαλεί ο Σμέλσερ, εκεί όπιου μεταξύ αυτών ξεχωρίζει η «προβλεψιμότητα των συνεπειών της δράσης». Και τι σημαίνει «προβλεψιμότητα των συνεπειών της δράσης»; Σημαίνει το να λαμβάνουν υπόψιν οι δημιουργοί («θα δούμε κάποτε το δημογραφικό;» αναρωτιέται ο Τάσος Γιαννίτσης, και ορθώς/Η συζήτηση επί του δημογραφικού, στην οποία θα κληθούν κοινωνικοί επιστήμονες όπως ο Τάσος Γιαννίτσης να καταθέσουν τις απόψεις τους, πρέπει να διεξαχθεί πάνω σε επιστημονική βάση/Όλοι όσοι κινήθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της τετραετίας σε αυτή την κατεύθυνση, δεν εισακούστηκαν), μακρόπνοων στρατηγικών και μεταρρυθμιστικών προτάσεων, τις όποιες συνέπειες μπορεί να προκύψουν από την εφαρμογή της στρατηγικής, προετοιμάζοντας κατάλληλα το πολιτικό σύστημα (και το στελεχιακό δυναμικό του κυβερνώντος κόμματος), και τους αρμόδιους φορείς και υπάλληλους που θα κληθούν να εφαρμόσουν αυτή την στρατηγική. Με αυτόν τον τρόπο κινήθηκε ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου για τις προεδρικές εκλογές του 2022. Θέτοντας το ζήτημα της μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού συστήματος και της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, κατάφερε, προ του πρώτου εκλογικού γύρου ακόμη, να θέσει τις βάσεις για την καλύτερη δυνατή προετοιμασία των μελών του κόμματος του, τα οποία μέλη (βουλευτές, υπουργοί) εμπέδωσαν πλήρως το τι σημαίνει ‘αλλαγή’ και ποια τα οφέλη αυτής. Το αποτέλεσμα είναι να μην υποχωρήσουν καθόλου πολιτικά, καθ’ όλη τη διάρκεια των συγκρουσιακών κύκλων διαμαρτυρίας του τελευταίου χρονικού διαστήματος, στις πάσης φύσεως κοινωνικές-πολιτικές πιέσεις (η διαφωνία πλέον έχει ‘εγκλωβιστεί στο εσωτερικό των αντιπολιτευόμενων πολιτικών κομμάτων), διαμορφώνοντας έτσι τις προϋποθέσεις για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης. Εντός του εν ευρεία εννοία Γαλλικού δημοσίου, έχει δημιουργηθεί ένα «κράμα από επαγρυπνούντες», για να στραφούμε στην θεώρηση του Hirschman, που αποτελούν την τελευταία και πολύ σημαντική δικλείδα ασφαλείας: Σε περίπτωση όπου απαιτούνται ή και που απαιτηθεί, είναι αυτοί που θα τρέξουν άμεσα τις διαδικασίες για την εφαρμογή του νόμου, δίχως να συνυπολογίζουν κοινωνικές-πολιτικές αντιδράσεις και εντός του κυβερνώντος κόμματος. Ο πρόεδρος Μακρόν (πρόβλημα πλέον αντιμετωπίζουν η Μαρίν Λεπέν και ο Ζαν-Λικ Μελανσόν που καλούνται να εξηγήσουν στους ψηφοφόρους τους γιατί δεν εξανάγκασαν τον Γάλλο πρόεδρο σε υποχώρηση, σε ‘άτακτη υποχώρηση’), ήσαν προετοιμασμένος για όλα. Βλέπε σχετικά, Hirschman, A.O., ‘Αποχώρηση, Διαφωνία και Αφοσίωση. Αντιδράσεις στην Παρακμή Επιχειρήσεων, Οργανώσεων και Κρατών,’ Πρόλογος-Επιμέλεια: Κατσούλης, Η. Μετάφραση: Πλυτά, Τ. Εκδόσεις Παπαζήσης, Αθήνα, 2002. Βλέπε και, Taguieff, Andre-Pierre., ‘Ο λαϊκισμός και η πολιτική επιστήμη. Από την εννοιολογική πλάνη στα πραγματικά προβλήματα,’ Μετάφραση: Μπαλαμπανίδης, Γιάννης, Περιοδικό ‘Νέα Εστία,’ Τόμος 164ος, Τεύχος 1816, Νοέμβριος 2008, σελ. 830. Smelser, Neil., ‘Theory of Collective Behavior,’ New York, Free Press, 1962. Γιαννίτσης, Τάσος, ‘Η αφετηρία θετικών και αρνητικών εξελίξεων που θα ζούμε αύριο,’ Εφημερίδα ‘Τα Νέα Σαββατοκύριακο,’ 08-09/04/2023, σελ. 10. Ματσαγγάνης, Μάνος, ‘Διαφορετικά οράματα, αναγκαίες συναινέσεις…ό.π., σελ. 9.
[3] Κάποιες ισχυρές μεταβλητές που καθιστούν αναγκαία για την Ουκρανία την παράδοσης μεγάλης ποσότητας βλημάτων στον στρατό της (εν αντιθέσει με την κυβέρνηση του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν, η κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη στα καθ’ ημάς, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, δεν ήσαν καθόλου έτοιμη να προωθήσει την απαραίτητη και πολύτιμη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού, στηριγμένη πάνω στη δέσμη προτάσεων που είχε καταθέσει ο τότε υπουργός Εργασίας, Τάσος Γιαννίτσης/ Και ένας πρωταρχικός λόγος για τον οποίο εξέλιπε η παράμετρος της προετοιμασίας, ήσαν το ό,τι η κυβέρνηση και στελέχη του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος, εκτίμησαν πως από την στιγμή όπου κατάφεραν να υπερβούν το 2000, τον σκόπελο των διαμαρτυριών για την απάλειψη του θρησκεύματος από τις ταυτότητες, τότε, εύκολα ή δύσκολα, θα καταφέρουν να προωθήσουν, έστω και σταδιακά, τις προτάσεις για την μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού-ασφαλιστικού συστήματος/Απόρροια αυτής της αβλεψίας και της κακής προετοιμασίας, ήσαν το να μην γνωρίζουν τα μέλη της κυβέρνησης πως να αντιδράσουν όταν εκδηλώθηκαν οι πρώτες απεργιακές κινητοποιήσεις οργανωμένες μάλιστα από συνδικάτα όπως η ΠΑΣΚΕ, με αποτέλεσμα και να απομείνει μόνος ουσιαστικά ο Τάσος Γιαννίτσης να υπερασπίζεται τις ιδέες του εστιάζοντας στο μέλλον, και να αναζητά εναγωνίως η κυβέρνηση τρόπους απόδρασης από το συγκρουσιακό κύκλο και από μία ‘φθοροποιό’ για την ίδια κατάσταση, φοβούμενη πως οι επιπλέον αντιδράσεις θα οδηγήσουν στη διάσπαση του ΠΑΣΟΚ, εξέλιξη που δεν έλαβε χώρα ούτε κατά τη διάρκεια των μαθητικών κινητοποιήσεων στα τέλη της δεκαετίας του 1990/Ήσαν τότε που το μείγμα υπήρξε κατάλληλο για το ό,τι ο Lijphart προσδιορίζει θεωρητικά, ως «αποπολιτικοποίηση της δημοκρατίας», εκεί όπου η μεν κυβέρνηση εισήλθε σε ένα ‘καθεστώς’ οιονεί παύσης λειτουργίας και οι δε συνδικαλιστικοί ‘διεκδικητές’ πρακτικά διεκδικούσαν, εσφαλμένα και μη λογικά, το ‘δικαίωμα’ στη συν-νομοθέτηση, σε ένα λεπτό σημείο όπου τότε διαμορφώθηκαν νέα ενδο-Πασοκικά «credo»: ‘Όχι, δεν είναι ο Σημίτης πιο πολύ ΠΑΣΟΚ από εμένα;’ ‘Από που κι ως που ο Τάσος Γιαννίτσης είναι ΠΑΣΟΚ;’ Εδώ το πρόσημο καθίσταται και περισσότερο ταξικό, ίσως για πρώτη φορά μετά την δεκαετία του 1980: ‘Ο Γιαννίτσης; Ένας dealer των πολυεθνικών και του κεφαλαίου μέσα στην κυβέρνηση;’ /Θα υπογραμμίσουμε θεωρητικά-επιστημολογικά, πως όχι μόνο η πλάστιγγα, στη σχέση ΠΑΣΟΚ-ΠΑΣΚΕ έγειρε υπέρ της δεύτερης, αλλά, οι τότε συνδικαλιστικοί ηγέτες πέτυχαν να εμφανίσου την ΠΑΣΚΕ ως την ‘μοναδική αυθεντική εκπρόσωπο των Σοσιαλιστικών ιδεωδών’ και το ‘Σημιτικό ΠΑΣΟΚ ένα ‘έκτρωμα’ δίχως αρχή και τέλος’/Από τότε ο Τάσος Γιαννίτσης δεν παύει να στηλιτεύει την κυβερνητική-πολιτική αδράνεια), δύνανται να είναι οι εξής. Η πρώτη μεταβλητή άπτεται της αντίληψης που πλέον κυριαρχεί εντός της Ουκρανικής κυβέρνησης και του Ουκρανικού Γενικού Επιτελείου περί του ό,τι αυτός ο πόλεμος θα διαρκέσει επί μακρόν και οι Ουκρανικές Δυνάμεις πρέπει να έχουν στη διάθεση τους όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να τον κερδίσουν. Και ένα από αυτά είναι τα βλήματα και δη, τα βλήματα πυροβολικού μικρής και μέσης εμβέλειας. Η κατοχή και χρήση μεγάλων ποσοτήτων Δυτικού-Νατοϊκού τύπου βλημάτων, που είναι παραγνωρισμένα συγκριτικά με τα σύγχρονα τεθωρακισμένα μάχης, τα πολεμικά αεροσκάφη και τα εξοπλισμένα, μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) θεωρείται πως μπορεί να του προσφέρει πλεονέκτημα (κατά τον Αριστοτέλη, «ο τύραννος κάνει και πολέμους για να κρατά απασχολημένους τους πολίτες»), σε μία παρατεταμένη σύγκρουση με την Ρωσία, ακριβώς διότι, εάν λάβουν μεγάλες ποσότητες βλημάτων το πιθανότερο είναι να μην χρειαστεί να ζητήσουν οι Ουκρανικές δυνάμεις εκ νέου τον εφοδιασμό τους. Εντός του Ουκρανικού Γενικού Επιτελείου σχηματίζεται η αντίληψη πως θα ακολουθήσουν στο άμεσο μέλλον και ‘άλλα Μπαχμούτ,’ οπότε οφείλουν να προετοιμαστούν κατάλληλα, κλείνοντας εκ των προτέρων κενά. Η κατοχή και χρήση πολλών βλημάτων συμβάλλει στην εξοικονόμηση χρόνου και διευκολύνει την διπλωματική στρατηγική της κυβέρνησης, η οποία μπορεί, έχοντας εξασφαλίσει εκ των προτέρων την συναίνεση των Δυτικών συμμάχων ως προς αυτό, να διεκδικήσει την προμήθεια άλλου τύπου, οπλικών συστημάτων. Η δεύτερη μεταβλητή έχει να κάνει εμπρόθετα με την διαμορφωθείσα κατάσταση στο Μπαχμούτ της περιφέρειας του Ντονέτσκ. Οι παρατεταμένες συγκρούσεις φθοράς που διεξάγονται εντός της πόλης και συνακόλουθα, η χρήση εκατομμυρίων βλημάτων που ξοδεύονται ωσάν ‘νερό’ (ακούγεται ωραίος ένας τέτοιος γλωσσικός παραλληλισμός/Αρκετές φορές, κατά τη διάρκεια μίας τηλεοπτικής συζήτησης στην οποία συμμετέχουν πολιτικοί διαφόρων κομμάτων, ακούμε την έκφραση ‘σας παρακαλώ, εγώ δεν σας διέκοψα. Αφήστε με να μιλήσω και να ολοκληρώσω την σκέψη μου’/Στρεφόμενοι στον Verschueren, θα υπογραμμίσουμε θεωρητικά-επιστημολογικά, πως αυτός ο τύπος γλωσσικής αντίδρασης αντιστοιχεί στο στάδιο της «μεταβλητότητας», εκεί όπου οι «προσφερόμενες επιλογές πρέπει να είναι γνωστές και προσιτές στους άλλους χρήστες»/Δηλαδή, οι συνομιλητές που λαμβάνουν μέρος σε ένα τηλεοπτικό πάνελ γνωρίζουν εκ των προτέρων πως κάποιος ομιλητής ή αλλιώς συμμετέχων, μπορεί να κάνει χρήση του ‘σας παρακαλώ κύριε τάδε, εγώ δεν σας διέκοψα όταν μιλούσατε’ και το αποδέχονται σιωπηλά, ακριβώς διότι έχουν και οι ίδιοι ‘δικαίωμα’ στο λόγο και στην ολοκλήρωση του λόγου, κάτι που εκτιμάται εκ των υστέρων αυτή την φορά, πως είναι ο μόνος τρόπος για να αποκτήσει νόημα η παρουσία τους στην εκπομπή/Αλλιώς, εάν δεν κατάφεραν να μιλήσουν, ‘γιατί ήρθαν; Ποιο το νόημα; Τι κέρδισαν ως ομιλητές;’/Η γλωσσική έκφραση ‘σας παρακαλώ δεν σας διέκοψα’, που δεν απευθύνεται προς τον ή προς τους δημοσιογράφους-παρουσιαστές, χρησιμοποιείται προκειμένου να διαφανεί, μέσω ακριβώς της διαδικασίας της σύγκρισης, η ‘υπεροχή’ του ενός χρήστη επί του άλλου και επί των άλλων: ‘Κοιτάξτε πόσο πιο ευγενικός και προσηνής είμαι, εν αντιθέσει με τον συνομιλητή μου που θέλει να καταχραστεί τον λόγο’/Δεύτερον, χρησιμοποιείται για να οριοθετηθεί ο διάλογος σε ένα στενό πλαίσιο που περιλαμβάνει δύο ή τρεις ομιλητές, όχι όμως και τους παρουσιαστές που τίθενται εκτός διαλόγου σε αυτό το σημείο, σιωπώντας επιδεικτικά/Η μεγαλύτερη αγένεια σε τέτοιου τύπου εκπομπές, θεωρείται όταν ένας συμμετέχων διακόπτει τον συνομιλητή του, την στιγμή όπου αυτός βρίσκεται στο στάδιο κατάθεσης των πιο σημαντικών επιχειρημάτων του, αυτών που θα ‘κάνουν την τελική διαφορά’/Τότε η αντίδραση θα υπάρξει με τον βαθμό αυτής να ποικίλλει αναλόγως του βαθμού επικοινωνίας που έχει προκύψει στην εκπομπή με αυτόν που τον διέκοψε, του ρόλου που αυτός έχει αποκτήσει εντός εκπομπής, του εύρους της παρέμβασης του, του σταδίου στο οποίο βρίσκεται η γλωσσική συζήτηση, του γλωσσικού ρεπερτορίου που έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι εκείνη την στιγμή/Όσο πιο έξω από το συμβατικό γλωσσικό πλαίσιο οι εκφράσεις που χρησιμοποιούνται, τόσο πιο πιθανή καθίσταται μία έντονη γλωσσική αντίδραση τύπου ‘αμάν πια, βάλε μία τελεία’/Όσο πιο ευρεία η παρέμβαση και όσο πιο πολύ δεν του επιτρέπει να μιλήσει, τόσο πιο πιθανή καθίσταται μία γλωσσική αντίδραση όπως αυτή του άλλοτε βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος Σπύρου Χαλβατζή, ο οποίος, στρεφόμενος προς τη Μαρία Δαμανάκη, της είπε ‘ε μου γα… την συζήτηση,’ θεωρώντας πως επιχειρεί να τον διακόπτει συνεχώς και μάλιστα τα καταφέρνει/Σε τέτοιες ακραίες κοινωνιο-γλωσσικές περιπτώσεις, ο χρήστης θεωρεί εσφαλμένα πως αυτός είναι ίσως ο μόνος τρόπος να ‘βάλει στη θέση του τον συνομιλητή του,’ αν και το μόνο που καταφέρνει είναι να εκτίθεται ο ίδιος και να παρουσιάζει μία άλλη εικόνα από αυτή που θέλει να δείξει/Τρίτον, ένας ομιλητής επενδύει συμβολικούς-γλωσσικούς πόρους σε αυτή την έκφραση διότι έτσι μπορεί και προλαμβάνει εν τη γενέσει τους πιθανές αντιδράσεις και παρεμβάσεις είτε του ίδιου συνομιλητή είτε των υπολοίπων, διατηρεί τον λόγο εντός ‘σταθερής γραμμικής τροχιάς’, αυξάνοντας στους υπολοίπους την αγωνία και για το τι θα πει και για το πότε θα τελειώσει, και, εκθέτει τον εαυτό του σε «νέες μορφές» γλωσσικής γνώσης και κοινωνικής συμπεριφοράς, για να παραφράσουμε ελαφριά τον Thompson, που πιο πριν, δεν θα μπορούσε εύκολα να πράξει/Για παράδειγμα, εκτίθεται στην αυστηρότητα, που είναι και γλωσσική και συμπεριφορική), κατά τη διάρκεια αυτών των συγκρούσεων μεταξύ Ουκρανών στρατιωτών και μισθοφόρων της οργάνωσης ‘Wagner,’ έχουν προκαλέσει προβλήματα στις Ουκρανικές στρατιωτικές δυνάμεις, προβλήματα σχετικά με τον αριθμό των διαθέσιμων βλημάτων, με αποτέλεσμα να κρίνεται ως επιτακτική ανάγκη η αντικατάσταση των εκατοντάδων βλημάτων που ξοδεύτηκαν. Η Ουκρανική κυβέρνηση δεν έχει διατυπώσει κάποιο επίσημο αίτημα για την παροχή βλημάτων πυροβολικού. Αντί αιτήματος, συγκεκριμένου αιτήματος, αφήνει την πολεμική πραγματικότητα να ‘μιλήσει,’ με την ίδια να προβαίνει σε μία προτεραιοποίηση των αναγκών της. Η τρίτη μεταβλητή που εντοπίζουμε θεωρητικά-επιστημολογικά, έχει σχέση με το γεγονός πως η Ουκρανική κυβέρνηση και ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι προσωπικά, πιστεύουν βαθιά στο ευρωπαϊκό εγχείρημα και στην ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης, στο ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να καταφέρει πολλά και μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Και ένα από αυτά που μπορεί να καταφέρει είναι να την ενισχύσει με εκατομμύρια βλήματα πυροβολικού, συμφωνώντας με τις χώρες-μέλη στην άμεση έναρξη της διαδικασίας παραγωγής (το εργοστάσιο ‘Νammo’ στην Νορβηγία, είναι το βασικό εργοστάσιο παραγωγής και αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να αλλάξει εύκολα, λόγω της παρουσίας εργαζομένων με πολύ υψηλό βαθμό υψηλής επιστημονικής εξειδίκευσης, της τεχνογνωσίας που έχει αποκτηθεί, της πολύχρονης συνεργασίας με χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και του γεγονότος πως ήδη έχουν παραχθεί πολύ σημαντικές ποσότητες βλημάτων που προορίζονται προς χρήση από Ουκρανούς στρατιώτες/Όμως, προκειμένου να αυξηθούν οι πιθανότητες παράδοσης των βλημάτων μέσα σε χρονικό διάστημα ενός έτους, θα μπορούσαν να προστεθούν στην ήδη υπάρχουσα κεντρική γραμμή και άλλες γραμμές παραγωγής, ήτοι εργοστάσια παραγωγής όπλων διαφόρων οπλικών χωρών/Σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να ωφεληθεί και η Ελλάδα και η αμυντική της βιομηχανία/Έτσι λοιπόν, προτείνουμε στην ελληνική κυβέρνηση, εν μέσω προεκλογικής περιόδου, να διεκδικήσει το άνοιγμα των γραμμών παραγωγής, ώστε να συμμετάσχει στην παραγωγή και παράδοση βλημάτων Νατοϊκών προδιαγραφών και η εταιρεία ‘Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα’ και τα εργοστάσια που διαθέτει/Κατ’ αυτόν τον τρόπο, και τα εργοστάσια της εταιρείας, μεταξύ αυτών και αυτό που βρίσκεται στο Αίγιο, και οι εργαζόμενοι θα αποκτήσουν την δυνατότητα να εργαστούν πάνω σε συγκεκριμένο project, με τους εργαζόμενους να ενισχύουν περαιτέρω τον ήδη διαμορφωθέν βαθμό επιστημονικής εξειδίκευσης, πλησιάζοντας τα υψηλά standards των Νορβηγών συναδέλφων τους/Συνολικά, για την ευόδωση ενός τέτοιου εγχειρήματος, απαιτείται η ενεργότερη εμπλοκή της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας), με στρατηγικό επίπεδο να αυξηθούν οι πιθανότητες Ουκρανικής στρατιωτικής νίκης. Και με αυτόν τον τρόπο, αποδεικνύεται το πόσο πολύ η Ουκρανία επιθυμεί να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η τέταρτη μεταβλητή, σχετίζεται με την τροπή που έχει πάρει η Ρωσο-ουκρανική σύγκρουση, όπου πλέον, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο πυροβολικό το οποίο ανοίγει δρόμο, εκκαθαρίζει τα υπολείμματα των εχθρικών Ρωσικών δυνάμεων, ‘σπάει’ την πολιορκία και αμβλύνει την δυναμική της, κάτι που συμβαίνει στο Μπαχμούτ, και, θέτει τις βάσεις για την εκκίνηση της αντεπίθεσης. Για να καταστεί όμως αποδοτικό το πυροβολικό, χρειάζεται τα κατάλληλα όπλα και τα απαραίτητα βλήματα, ώστε να μην μείνει (οι Ουκρανικές στρατιωτικές δυνάμεις θα συνεχίσουν να κάνουν συστηματική χρήση του πυροβολικού) αναξιοποίητα και τα επιτεύγματα των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων στον έναν χρόνο και παραπάνω που διαρκεί η Ρωσική στρατιωτική εισβολή. Βλέπε σχετικά, Verschueren, J., ‘The pragmatic perspective,’ στο: Verschueren, J., Ostman, J. O., Blommaert, J., & Bulcaen, C., (επιμ.), ‘Handbook of pragmatics,’ Amsterdam, Benjamins, 1995a, σελ. 1-19. Thompson, J., ‘Νεωτερικότητα και Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας,’ Μετάφραση: Καραμπίνη, Γιώτα. & Σώκου, Νένα. Εκδόσεις Παπαζήσης, Αθήνα, 1999. Βλέπε επίσης, Lijphart, A., ‘Democracy in Plural Societies. Α Comparative Exploration,’ New Haven & London, Yale University Press, 1977. Παραπέμπουμε τον ενδιαφερόμενο αναγνώστη στην ιστοσελίδα των ‘Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων’ ώστε να αποκτήσει ο ίδιος εικόνα των αμυντικών-στρατιωτικών υπηρεσιών που παρέχουν σε διάφορους υποψήφιους πελάτες. Βλέπε και, ‘ΕΑΣ. Ο στρατηγικός συνεργάτης των μεγαλύτερων εταιριών της Διεθνούς Αμυντικής Βιομηχανίας,’ Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) Όπλα, Πυρομαχικά, Συστήματα (eas.gr) Δεν είναι ορθό να γράψουμε επίσημη ιστοσελίδα ακριβώς διότι δεν υπάρχουν ανεπίσημες ιστοσελίδες, σχετιζόμενες με τα ‘Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα’ και το έργο που παράγουν. Η ιστοσελίδα τους είναι μία. Η ως άνω.
[4] Η παρότρυνση της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, μπορεί να έχει θετική επίδραση στο όλο σχέδιο παραγωγής και προμήθειας της Ουκρανίας με σύγχρονα βλήματα πυροβολικού. Οι Ηνωμένες Πολιτείες από τις απαρχές ακόμη της Ρωσικής στρατιωτικής εισβολής στην Ουκρανία, έχουν παράσχει στη χώρα μικρά και μεγάλα πολύτιμα οπλικά συστήματα.
[5] Αξίζει να σταθούμε θεωρητικά-επιστημολογικά, στη συνέντευξη που παραχώρησε ο ραβίνος του Κιέβου Μοσέ Ρεουβέν Αζμάν στον δημοσιογράφο Κώστα Ονισένκο, ο οποίος συνεχίζει να συνομιλεί με άτομα που έχουν ‘κάτι να πουν’ για την Ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία και για τα χαρακτηριστικά αυτής. Αρχικά, μπορούμε να σταθούμε στην καταστροφή ενός Εβραϊκού μνημείου από Ρώσους στρατιώτες το οποίο βρίσκεται έξω από την πόλη του Χαρκόβου, στην Ανατολική Ουκρανία (πως οι ‘σεσημασμένοι Ουκρανοί Ναζιστές’, σύμφωνα με τις προδήλως εσφαλμένες και ανιστορικές Πουτινικές αφηγήσεις, επέτρεψαν την ύπαρξη Εβραϊκών μνημείων στην Ουκρανία; Προφανώς σε αυτό το ερώτημα δεν θα δοθεί κάποια απάντηση από τους αξιωματούχους του Πουτινικού καθεστώτος). Αυτοί οι στρατιώτες, λίγο μετά την έναρξη της Ρωσικής στρατιωτικής εισβολής, κατέστρεψαν σε σημαντικό βαθμό έναν μείζον Εβραϊκό, Ουκρανικό και Ευρωπαϊκό «μνημονικό τόπο», κατά την Άννα-Μαρία Δρουμπούκη, που παραπέμπει συνειρμικά και στην εκδίωξη των Εβραϊκής καταγωγής πολιτών από την πρώην Σοβιετική Ένωση και τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης εν καιρώ Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, και επίσης, το Εβραϊκό Ολοκαύτωμα που συντελέσθηκε μέσα σε περίοδο λίγων ετών, από το Ναζιστικό-Εθνικοσοσιαλιστικό καθεστώς. Ρώσοι στρατιώτες, επιδεικνύοντας πλήρη ιστορική άγνοια, πλήρη έλλειψη σεβασμού στην σύγχρονη Ουκρανική ιστορία, προχώρησαν στην καταστροφή του μνημείου (σύμφωνα με την εμβριθή ιστορική μελέτη του James Young, οι «τόποι μνήμης είναι κοινωνικά κείμενα», που όπως υπερθεματίζει η Άννα-Μαρία Δρουμπούκη, επιδέχονται περισσότερες της μιας, αναγνώσεις/Μέσω του Εβραϊκού μνημείου στο Χάρκοβο, η Εβραϊκή κοινότητα της Ουκρανίας «εντάσσεται και συμμετέχει στην ολότητα του χώρου, έτσι όπως τον έχουν επενδύσει με νοήματα στο φαντασιακό τους»/Η ύπαρξη του ευδιάκριτου, ακόμη και μετά την καταστροφή του μνημείου, τους βοηθούσε να προσανατολιστούν, όχι γεωγραφικά, αλλά μέσα στην ιστορία, να μνημονεύσουν νεκρούς, στην Εβραϊκή ‘Σοά’ προγόνους και να πλάσουν τις δικές τους αξιακές-μνημονικές αφηγήσεις, να συναισθανθούν το βάρος της Εβραϊκής τους καταγωγής, να αντιληφθούν ξανά, το πόσο φιλόξενη είναι για αυτούς η Ουκρανία, η χώρα στην οποία διαμένουν και δραστηριοποιούνται), θεωρώντας πως με αυτόν τον βίαιο τρόπο (το μνημείο προτού ‘αποφορτιστεί’ ιστορικά, μνημονικά και αξιακά, επέχοντας θέση ‘άμορφης μάζας’, έχει προσληφθεί ως εκ προοιμίου ‘άχρηστο’ από αυτούς τους Ρώσους στρατιώτες: ‘Αλήθεια, τι προσφέρει; Γιατί να το αφήσουμε να στέκει όρθιο;’ Ποιος δαπάνησε χρήματα για αυτό το πράγμα’; ), θα πετύχουν την ‘απο-Εβραιοποίηση’ της Ουκρανίας (εδώ υπάρχει μόνο ‘Σοβιετική Ένωση και μητέρα Ρωσία’ και τίποτε άλλο’) και της σύγχρονης ιστορίας και της μνήμης της, μέσω του θανάτου και της καταστροφής ιστορικών μνημείων. Και εδώ, δεν προκύπτει απλά και μόνο κάτι παράδοξο, αλλά μία ‘τερατογένεση’ όπως θα έλεγε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, εκεί όπου στο φαντασιακό ενός Ρώσου στρατιώτη που συμμετείχε στο βανδαλισμό του Εβραϊκού μνημείου, ‘Εβραίοι’ και ‘Ναζί’ είναι το ‘ίδιο πράγμα’, με το μεν αυταρχικό, Πουτινικό καθεστώς να αναλαμβάνει την ‘απο-Ναζιστικοποίηση’ της χώρας και τους Ρώσους στρατιώτες που ‘βρίσκονται σε αποστολή’ την ‘απο-Εβραιοποίηση’ της. Ξεκινώντας με τον βανδαλισμό του Εβραϊκού Μνημείου που βρίσκεται στο Χάρκοβο. Ένας τέτοιος βανδαλισμός συνιστά ισχυρή ένδειξη της πολύ μικρής εστίασης που δίνεται στην Εβραϊκή ‘Σοά’ και στην ιστορία των Εβραίων της Ευρώπης εντός του Ρωσικού εκπαιδευτικού συστήματος (αλήθεια, γνωρίζουν τίποτε Ρώσοι στρατιώτες που πολεμούν στο Μπαχμούτ για την συστηματική και μαζική Εβραιο-κτονία και αν ναι, τι ακριβώς; ) το οποίο έχει προσανατολισθεί στον διαρκή τονισμό της ‘συμβολής’ της Σοβιετικής ‘πατρίδας’ στον αγώνα και στην στρατιωτική νίκη εναντίον της Ναζιστικής Γερμανίας. Στη θετική σημασιοδότηση του Συμφώνου Μολότοφ-Ρίμπεντροπ, που συνέβαλλε στη διαμόρφωση ενός modus vivendi μεταξύ δύο ολοκληρωτικών καθεστώτων. Οτιδήποτε πέραν αυτού, κρίνεται μη άξιο ιδιαίτερης γνωστικής αναφοράς. Η συνέντευξη του ραβίνου της Κεντρικής Εβραϊκής Συναγωγής του Κιέβου είναι χαρακτηριστική και πολλαπλώς διαφωτιστική, γιατί, πρώτον, λέει πολλά για την ύπαρξη μίας ενεργούς και ανεπτυγμένης Εβραϊκής Κοινότητας εντός Ουκρανίας∙ Δεύτερον, αποκαλύπτει την συμβολή της Εβραϊκής Κοινότητας στην φιλοξενία και στη φροντίδα Ουκρανών προσφύγων που μετακινήθηκαν από τις εστίες τους μόλις ξεκίνησαν οι συγκρούσεις μεταξύ των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων και των φιλο-ρώσων αυτονομιστών, το 2014. Τρίτον, υπενθυμίζει την συμβολή της Εβραϊκής Κοινότητας και της Εβραϊκής ταυτότητας στη διαμόρφωση της σύγχρονης, μετα-Σοβιετικής, Ουκρανικής εθνικής ταυτότητας. Τέταρτον, συντελεί ουσιαστικά στην κατάρριψη των αφηγήσεων ‘δαιμονοποίησης’ των Ουκρανών, των συνωμοσιολογικών αφηγήσεων του Πουτινικού καθεστώτος περί ‘ύπαρξης σεσημασμένων Ουκρανών ναζί’ και εκκίνησης μίας ‘εκστρατείας’ (στο φαντασιακό του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, επρόκειτο περί ‘σταυροφορίας’), ‘απο-ναζιστικοποίησης’ της χώρας. Ποιοι είναι οι ‘Ναζί’; Όλοι αυτοί που συνυπήρχαν αυτά τα χρόνια με τους Εβραίους συμπολίτες τους; Ποιοι είναι εδώ οι ‘Ναζί;’ Αυτοί που τολμούν ανοιχτά να απορρίψουν μία τέτοια ιστορική διαστρέβλωση; Πέμπτον, προσφέρει εκείνο το είδος της πάντα χρήσιμης ιστορικής-επιστημονικής γνώσης. Ως προς αυτό, μαθαίνουμε πως η Ουκρανία διαθέτει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά αντισημιτισμού ή Εβραιοφοβίας στην Ευρώπη (στην Ουκρανία η άσκηση λεκτικής-σωματικής βίας εναντίον Εβραίων πολιτών κινούνταν προ του πολέμου, σε πολύ χαμηλά επίπεδα), πως «δυόμιση χιλιάδες Ουκρανοί έχουν λάβει τον τίτλο «Δίκαιοι των Εθνών» για τη συνεισφορά τους στη σωτηρία Εβραίων πολιτών την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, πως αρκετοί Ουκρανοί Εβραϊκής καταγωγής έσπευσαν να καταταγούν στις τάξεις του Ουκρανικού στρατού με το που ξεκίνησε η Ρωσική στρατιωτική εισβολή στη χώρα, τον Φεβρουάριο του 2022. Θα καταθέσουμε μία τρίτη υπόθεση εργασίας σε αυτό το σημείο: Ένας εκ των πλέον καθοριστικών παραγόντων που ώθησαν τους Ρώσους στρατιώτες στην καταστροφή του Εβραϊκού Μνημείου του Χαρκόβου, είναι το γεγονός πως τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ενίσχυση της Εβραιοφοβίας στο εσωτερικό της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Όπως τονίζουν οι Αντόρνο & Χορκχάιμερ στη ‘Διαλεκτική του Διαφωτισμού’: «Ακόμη και η γαλήνη της τελευταίας κατοικίας παραβιάζεται. Οι δηώσεις των νεκροταφείων δεν είναι παρεκτροπές του αντισημιτισμού, αλλά αυτός ο ίδιος. Οι εκδιωγμένοι αφυπνίζουν αναγκαστικά την επιθυμία για διώξεις. Πάνω στο σημάδι που άφησε η βία αναφλέγεται ακατάπαυστα η βία». Άρα λοιπόν, ο βανδαλισμός του Εβραϊκού Μνημείου από την μία πλευρά συνιστά ‘ενσάρκωση’ της Εβραιοφοβίας (ο μείξη ιστορικής άγνοιας και της επιρροής που μπορεί να ασκούν οι αντι-Εβραϊκές θεωρίες συνωμοσίας δύνανται να επιφέρουν τέτοια αποτελέσματα), της σύγχρονης Εβραιοφοβίας που εκδηλώνεται και εν καιρώ Ρωσικής στρατιωτικής εισβολής (αν σπεύδει να κατηγορήσει ένας ερευνητής έναν Ρώσο στρατιώτη για Εβραιοφοβία, τότε είναι πολύ πιθανό να εισπράξει μία απάντηση τύπου ‘εγώ Εβραιόφοβος ή αντισημίτης; Τι λες ρε’; Η άρνηση φανερώνει σε ψυχο-συναισθηματικό επίπεδο, την ενεργοποίηση ενός αμυντικού μηχανισμού μέσω του οποίου εξωτερικεύεται και καθίσταται ευρύτερα γνωστή η μη αποδοχή και η απόκρουση της κατηγορίας, που διανθίζεται με αφηγήσεις του στυλ ‘δεν θα σας κάνω τη χάρη να σας πως αυτό που θέλετε εσείς’/Όσο όμως εξωτερικεύεται η άρνηση γλωσσικά και ψυχο-συναισθηματικά, τόσο περισσότερο εμπεδώνεται η βαθύτερη πεποίθηση πως ‘ναι, είμαι αντισημίτης, δεν γουστάρω τους ‘μηχανορράφους’ Εβραίους’/Αυτή η παραδοχή γύρω από την οργανώνεται ένα ολόκληρο ‘σύστημα πεποιθήσεων,’ μπορεί να λάβει χώρα ενώπιον του καθρέφτη, και επίσης, λίγων πιστών φίλων), και, από την άλλη, αποτελεί την συμπύκνωση των βίαιων αντισημιτικών-αντι-Εβραϊκών ενεργειών που έχουν εκδηλωθεί τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη. Οι σωστές ερωτήσεις που απευθύνει ο δημοσιογράφος Κώστας Ονισένκο, αποδεικνύουν το πόσο πολύ ήθελε να πραγματοποιηθεί αυτή η συνέντευξη. Βλέπε σχετικά, Young, James., ‘The texture of memory: Holocaust Memorials and Meaning,’ New Haven, Yale University Press, 1993. O Mοσέ Ρεουβέν Ραζμάν, θέτει στο επίκεντρο της ανάλυσης του, την ενεργοποίηση των Ρωσικών «μηχανισμού στιγματισμού»: ‘Όλοι όσοι διαφωνείτε μαζί μας, είστε φασίστες.’ Βλέπε και, Δρουμπούκη, Άννα-Μαρία., ‘ Μνημονικοί τόποι και δημόσια ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα: μια συγκριτική προσέγγιση,’ Διδακτορική Διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2014, Διαθέσιμη στο: Μνημονικοί τόποι και δημόσια ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα: μια συγκριτική προσέγγιση (didaktorika.gr) Βλέπε και, Αντόρνο, Τέοντορ., & Χορκχάιμερ, Μαξ., ‘Η Διαλεκτική του Διαφωτισμού,’ Επίμετρο: Ψυχοπαίδης, Κοσμάς. Μετάφραση: Αναγνώστου, Λευτέρης. Επιμέλεια: Κουζέλης, Γεράσιμος. Εκδόσεις Νήσος, Αθήνα, 1996, σελ. 300-311. ‘Ο ραβίνος του Κιέβου μιλάει στον Ονισένκο: «Δεν πίστευα ότι ο ρωσικός στρατός θα έκανε αυτά τα εγκλήματα στην Ουκρανία»,’ Ενημερωτική Ιστοσελίδα ‘iefimerida,’ 10/04/2023, Ο ραβίνος του Κιέβου μιλάει στον Ονισένκο: «Δεν πίστευα ότι ο ρωσικός στρατός θα έκανε αυτά τα εγκλήματα στην Ουκρανία» – iefimerida.gr
[6] O Shaked Karabelnicoff, προσφέρει μία ευσύνοπτη ιστορία του Εβραϊσμού στην Ουκρανία (ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι προέρχεται από την Εβραϊκή κοινότητα της χώρας και υποστηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό από αυτή, στις προεδρικές εκλογές του 2019), καθιστώντας γνωστό (να πως προκύπτει εκ νέου η παραγωγή γνώσης), πως η χώρα διαθέτει και μία «πλούσια κληρονομιά» της κουλτούρας των Εβραίων Γίντις. Στην Ελλάδα, διαθέτουμε μία πλούσια Σεφαριδίτικη πολιτισμική κληρονομιά. Ως απόφαση υπεράσπισης της εν Ελλάδι Εβραϊκής ιστορικής μνήμης, θα μπορούσε να νοηθεί η προαιρετική εκμάθηση της Εβραϊκής γλώσσας σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Βλέπε σχετικά, Karabelnicoff, Shaked., ‘ Ukraine’s Jewish community, past and present,’ 15/03/2022, Ukraine’s Jewish community, past and present – Unpacked (jewishunpacked.com) Eνημερωτικό χαρακτήρα έχει και το άρθρο του Gabe Friedman στην εφημερίδα ‘The Times of Israel,’ γραμμένο ακριβώς λίγες ημέρες μετά την έναρξη της Ρωσικής στρατιωτικής εισβολής στην Ουκρανία. Ο αρθρογράφος δεν μένει σε αυτό, αλλά προβαίνει σε εκτιμήσεις σχετικά με το πως η Ρωσική εισβολή μπορεί να επηρεάσει τους Εβραϊκής καταγωγής κατοίκους της χώρας. Η εισβολή και το ξέσπασμα της σύγκρουσης μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, δεν προκάλεσε ένα μαζικό ‘κύμα’ μετανάστευσης Ουκρανών Εβραίων προς το Ισραήλ (όχι ότι δεν υπήρξε βέβαια) παρά το ό,τι διέθεταν αυτή την δυνατότητα, κάτι που πιστοποιεί τους ισχυρούς ταυτοτικούς δεσμούς ‘ανήκειν’ που έχουν με την Ουκρανία. Βλέπε σχετικά, Friedman, Gabe., ‘Who are Ukraine’s Jews, and how is Russia’s invasion affecting them?,’ Ιστοσελίδα ‘The Times of Israel,’ 25/02/2022, Who are Ukraine’s Jews, and how is Russia’s invasion affecting them? | The Times of Israel Πολύ σημαντικά στοιχεία για τον συνολικό αριθμό των Ουκρανών Εβραίων παρέχει η Lianne Kolirin, η οποία δεν παραλείπει να ονομάσει και τα αστικά κέντρα που φιλοξενούν μεγάλο αριθμό ατόμων Εβραϊκής καταγωγής, όπως είναι το Κίεβο (το Κίεβο για αρκετούς Ανατολικοευρωπαίους Εβραίους έχει την ίδια συμβολική σημασία με αυτή που είχε η Θεσσαλονίκη για τους Έλληνες Σεφαραδίτες Εβραίους), το Χάρκοβο, η Οδησσός και το Ντίνπρο. Οι πόλεις αυτές συνιστούν και μείζονα κέντρα του Εβραϊσμού της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Kolirin, Lianne., ‘Factsheet: Jewish community in Ukraine,’ Religion Media Centre, 14/02/2023, Factsheet: Jewish community in Ukraine – Religion Media Centre Δεν γνωρίζουμε πόσο διαδεδομένη είναι η χρήση της Εβραϊκής γλώσσας μεταξύ των μελών της Εβραϊκής Κοινότητας της Ουκρανίας, ούτε και την συχνότητα εκκλησιασμού τους. Για την έξοδο Εβραίων Ουκρανών από την χώρα και την μετακίνηση τους προς ευρωπαϊκές χώρες, μετά την έναρξη του πολέμου, βλέπε και, ‘Crisis In Ukraine. Our Response on the Ground,’ Jewish Community Federation & Endowment Fund, Crisis In Ukraine | Jewish Community Federation (jewishfed.org) Πως, οι ‘νεο-ναζί του ‘Τάγματος Αζόφ’, σύμφωνα με τις Πουτινικές αφηγήσεις, δεν στράφηκαν κατά των Ουκρανών Εβραίων, επιζητώντας να ‘χύσουν το Εβραϊκό αίμα τους;’ Ο Vladimir Khanin επιχειρηματολογεί σχετικά με την δραστηριοποίηση της Εβραϊκής κοινότητας στην μετα-κομμουνιστική Ουκρανία. Θεωρούμε πως μέλη της Εβραϊκής Κοινότητας συνέβαλλαν στην διαδικασία εκδημοκρατισμού της χώρας, συμμετέχοντας στους πολιτικούς θεσμούς της δημοκρατικής Ουκρανίας. Βλέπε σχετικά, Khanin, Vladimir., ‘The Postcommunist Order, Public Opinion, and the Jewish Community in Independent Ukraine,’ Harvard Ukrainian Studies, Volume 23, 1999, The Postcommunist Order, Public Opinion, and the Jewish Community in Independent Ukraine on JSTOR Ο Ισραηλινός δημοσιογράφος (ο Ισραηλινός τύπος επεδείκνυε και επιδεικνύει ενδιαφέρον για την Ρωσο-ουκρανική σύγκρουση, που είναι σαφώς πολύ μεγαλύτερο από το ενδιαφέρον για τις συγκρούσεις στη Λιβύη και στην Υεμένη), Hanan Greenwood, στο οδοιπορικό του στην εμπόλεμη Ουκρανία, συγκεντρώνει τις προφορικές μαρτυρίες Ουκρανών Εβραίων για την Ρωσική εισβολή (η Ρωσική στρατιωτική εισβολή και η έναρξη των συγκρούσεων επηρέασε την συχνότητα εκκλησιασμού κυρίως των γηραιότερων μελών της κοινότητας, των ατόμων που έσπευσαν να καταταγούν, αυτών που διέμεναν σε περιοχές όπου διεξάγονταν, την πρώτη περίοδο, συγκρούσεις), δίχως ουδεμία δική του γλωσσική παρέμβαση. Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε γλαφυρές μαρτυρίες του πόσο έχει αλλάξει η ζωή τους, του δισταγμού τους να απαντήσουν ξεκάθαρα στο ερώτημα ‘πότε πιστεύουν ότι θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος’; Βλέπε σχετικά, Greenwood, Hanan., ‘’If I weren’t Jewish, I would never have survived the Ukraine war this far’,’ ‘Israel Yahom,’ ‘If I weren’t Jewish, I would never have survived the Ukraine war this far’ – www.israelhayom.com Η έκφραση ‘εάν δεν ήμουν Εβραίος, δεν θα είχα καταφέρει να επιβιώσω επί μακρόν,’ φανερώνει την αρωγή που έλαβαν πολλοί Εβραίοι κάτοικοι της χώρας από Εβραϊκές οργανώσεις της Ουκρανίας και του εξωτερικού. Φρονούμε πως ο αριθμός των Ουκρανών Εβραίων που διαμένουν σε περιοχές της Ανατολικής Ουκρανίας (Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ), είναι αρκετά μικρός. Ταυτόχρονα, θα επισημάνουμε θεωρητικώ τω τρόπω, πως δεν θεωρούμε πως εντάχθηκαν στις τάξεις των ένοπλων σωμάτων που δημιούργησαν φιλο-ρώσοι αυτονομιστές, Ουκρανοί Εβραίοι. Για την συνύπαρξη χίπστερ (ο χίπστερ μπορεί να είναι συναισθηματικός και συνάμα ‘cool’), και Ορθόδοξων Εβραίων στη συνοικία ‘Podil’ του Κιέβου (δεν διαθέτουμε κάτι αντίστοιχο στα καθ’ ημάς/Όπως δεν έχουμε παρατηρήσει την εκδήλωση στο Κίεβο, διαδηλώσεων συμπαράστασης Ουκρανών Εβραίων προς όλους όσοι διαδηλώνουν την τελευταία περίοδο στο Ισραήλ/Ή αντίθετα, προς την κυβέρνηση Νετανιάχου), βλέπε και, Sokol, Sam, Ptashnyk, Maksym, ‘Kyiv Had a Thriving Jewish Community. Then Came Putin’s War,’ Ιστοσελίδα Εφημερίδας ‘Haaretz,’ 02/10/2022, Kyiv Had a Thriving Jewish Community. Then Came Putin’s War – World News – Haaretz.com
[7] Στο εργοστάσιο παραγωγής βλημάτων ‘Nammo’ στην Νορβηγία χρησιμοποιούνται και σύγχρονοι «ρομποτικοί βραχίονες», με το γεγονός αυτό να τεκμηριώνει την εισαγωγή της σύγχρονης τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης που δεν είναι μορφής ‘ChatGPT’ (τα προβλήματα ορθής χρήσης της γλώσσας είναι έντονα, όμως επιλύονται διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης ‘ChatGPT’ βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο), στις γραμμές παραγωγής. Ένας παράγοντας αποφασιστικής σημασίας που έπαιξε ρόλο στην πετυχημένη Ουκρανική αντεπίθεση του περασμένου φθινοπώρου σε Χάρκοβο και σε Χερσώνα, ήσαν και το ό,τι οι Ουκρανικές στρατιωτικές δυνάμεις διέθεταν εγκαίρως χιλιάδες ποσότητες βλημάτων που μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν ανά πάσα στιγμή. Και πολλά από αυτά τα βλήματα παρήχθησαν από τα ρομπότ του εργοστασίου ‘Nammo,’ αποδεικνύοντας την συμβολή της τεχνολογίας στην Ουκρανική στρατιωτική-πολεμική προσπάθεια. Βλέπε σχετικά, ‘H Ευρώπη υποσχέθηκε στην Ουκρανία 1 εκατ. βλήματα – Θα τα καταφέρει;…ό.π.
[8] Βλέπε σχετικά, Hill, C., & Wong, R., ‘Many actors, one path? The meaning of Europeanization in the context of foreign policy,’ στο: Wong, R., & Hill, C., (επιμ.), ‘National and European Foreign Policies: Toward Europeanization,’ London, Routledge, 2011, σελ. 210-232.
[9] Βλέπε σχετικά, Φτακλάκη, Παρασκευή-Ελευθερία., ‘Η επίδραση των ευρωπαϊκών περιφερειακών αρχών ως προς τον εξευρωπαϊσμό των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ: μελέτη περίπτωσης: Η Συμφωνία Κοτονού (CPA),’ Διδακτορική Διατριβή, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, 2021, Διαθέσιμη στο: Η επίδραση των ευρωπαϊκών περιφερειακών αρχών ως προς τον εξευρωπαϊσμό των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ: μελέτη περίπτωσης: Η Συμφωνία Κοτονού (CPA) (didaktorika.gr)
[10] Βλέπε σχετικά, Φτακλάκη, Παρασκευή-Ελευθερία., ‘Η επίδραση των ευρωπαϊκών περιφερειακών αρχών ως προς τον εξευρωπαϊσμό των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ: μελέτη περίπτωσης: Η Συμφωνία Κοτονού (CPA)…ό.π.
[11] Είμαστε αισιόδοξοι σχετικά με το ενδεχόμενο επίτευξης του στόχου γιατί πιστεύουμε βαθύτατα στο ευρωπαϊκό εγχείρημα και στη θετική δυναμική που εκλύουν οι πρωτοβουλίες που λαμβάνονται προς την κατεύθυνση της περαιτέρω ευρωπαϊκής ενοποίησης. Όπως πιστεύουμε βαθύτατα και στο ενδεχόμενο της Ουκρανικής στρατιωτικής νίκης. Για άλλη μία φορά, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ηγεσίες των χωρών-μελών, καλούνται να εμπνευστούν από την Ουκρανική προσπάθεια, επιταχύνοντας τις προσπάθειες τους (εδώ μπορεί να εξεταστεί και το ενδεχόμενο αμυντικής-τεχνολογικής σύμπραξης μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Μεγάλης Βρετανίας), για την παραγωγή και την έγκαιρη παράδοση εκατομμυρίων βλημάτων στην Ουκρανία.’
[12] Τα κοινοβούλια των χωρών-μελών μπορούν να νομοθετήσουν έκτακτα, υπέρ της Ουκρανίας δίχως να αναλωθούν σε χρονοβόρες συζητήσεις, ξεπερνώντας τον σκόπελο των πιθανών πολιτικών αντιδράσεων.
[13] Βλέπε σχετικά, ‘H Ευρώπη υποσχέθηκε στην Ουκρανία 1 εκατ. βλήματα – Θα τα καταφέρει;…ό.π.
